Bekim Berishën e kam takuar për herë të parë në Zagreb më 1991. Me të më njohu bashkëluftëtari i tij Arif Krasniqi nga Prishtina, të cilin atëherë e quanim Hitler.
Emrin e Bekim Berishës e kisha dëgjuar 1 javë para këtij takimi gjatë një ligjërate të profesorit tim në studimet pasuniversitare ne Universitetin e Zagrebit.
Bekimi i vlefshëm sa 500 luftëtarë kroatë
Profesori sapo ishte kthyer nga fronti kroato-serb ku kishte marre pjesë në simulimin kompjuterik të hedhjes së raketave në drejtim të serbëve.
Gjatë shpjegimit të një shembulli nga teoria problemit të katrorëve më të vegjël, ai shkroi në tabelë: Bekim Berisha. Studentët pyetën të habitur se ç’do të thonë këto dy fjalë. Profesori shpjegoi se ky është emri e mbiemri i një bashkatdhetari të kolegut Spahiu, i cili vlen më shumë se 500 luftëtarë tanë (kroatë)
Ai pastaj shpjegoi një ngjarje ku Bekimi kishte treguar heroizëm të pashoq. E kishte nxjerrë skuadrën kroate pa ferrë në këmbë në një situatë ku vdekjen e kishin të sigurt. Atë çfarë nuk kishin mundur të bëjnë 500 luftëtarë kroatë e kishte bërë i vetëm Bekim Berisha.
Kur profesori kish përmendur emrin e Bekimit, e kisha menduar për njeri me përvojë jetësore dhe rrjedhimisht me moshë rreth të dyzetave, por kur e takova, kuptova se ish veç 26 vjeç. Kjo më bëri që me Bekimin të mburrem jo vetëm se ish shqiptar po edhe se ish moshatar i imi, kështu që takoheshim sa herë që kthehej në Zagreb nga vijat e frontit.
Kroatët nuk e bënin kiamet punën e luftës
Mënyra se si e zhvillonin luftën kroatët ishte vërtetë mbresëlënëse. Në shumë vende në Kroaci lufta zhvillohej frontalisht, por në Zagreb bëhej jetë normale. Çdo gjë funksiononte normalisht përveç se tek tuk hasje në situata të pyesje për ndonjë student, profesor, mjek, tregtar, aktor etj. dhe të të thonin se ka shkuar në front. Jeta në shkollë, në universitet, në teatër, treg dhe çdo kund tjetër vazhdonte me ritëm normal. Kroatët nuk e bënin kiamet punën e luftës.
Cimeri im Skender Sadiku punonte në diskotekën “Kullushiq” të Zagrebit. Aty vinin luftëtarët kroatë që ktheheshin nga frontet. Vallëzonin, deheshin, zinin të dashura dhe në mëngjes ktheheshin në fronte.
Javën tjetër mund t’i shihje serish në diskotekë disa nga luftëtarët. Kur pyesje për ndonjërin që e kishe takuar ndonjë javë më parë të thoshin se është në spital i plagosur rëndë dhe ka humbur dorën, për ndonjë tjetër se ka humbur këmbën, e për dikë se është vrarë në front. Jeta vazhdonte.
Heronjtë më të mëdhenj në botë lindin tek popujt frikacakë
Në atë kohë, shqiptarët e Kosovës e bënin kiamet punën e luftës. Kur flisja se lufta në Kosovë është e pashmangshme, studentëve apo tregtarëve shqiptarë nga Kosova u dukej se veç po i fusja në luftë. Disa m’i mblidhnin betë, se po të fillonte lufta në Kosovë dhe ata humbin ndonjë familjar të tyre në luftë unë do t’ua kisha gjakun borxh.
Kjo atmosferë bënte që shqiptarët të dukeshin tepër frikacakë karshi kroatëve. E megjithatë një bashkatdhetar i yni i quajtur Bekim Berisha ishte simbol i ëndërruar për çdo luftëtar kroat.
Një luftëtar kroat, duke hedhur vështrimin nga Bekim Berisha, më pat thënë: “si duket, heronjtë më të mëdhenj në botë lindin tek popujt frikacakë”.
Në atë kohë ishte një gjë e zakonshme që kroatët të na fyenin në këtë mënyrë, pasi Ibrahim Rugova pat refuzuar ofertën e presidentit kroat, Tugjman, për ta hapur frontin në Jug.
Lufta në Kroaci mbaroi dhe Bekimi e Hitleri shkuan të luftojnë në Bosnje. I shihja shumë rrallë në Zagreb.
Nuhatja e luftës në Kosovë
Në fundvitin 1997, isha mysafir i Alfons Zenelit, në Radio Kontakt, radion më në zë në Shqipëri. Tema ishte çfarë pritet të ndodhë në vitin që po vjen (1998). Përgjigja ime e parë ishte: lufta në Kosovë. Kjo ndezi debat me telefonata të panumërta ku u inkuadruan edhe personalitete të larta politike të Shqipërisë.
Të nesërmen, përballë hotelit “Dajti”, në Tiranë, takova Hitlerin që kisha pesë vite pa e parë. E pyeta përse ke ardhur? Ai më tha: ti po e din pse. Këtyre ditëve do të vjen edhe Bekimi. I thash: unë e di që sivjet ka me fillu lufta n’Kosovë, po ti nga po e di? Hitleri më tha se ai që ka 10 vite përvojë lufte si Bekimi i merr erë fillimit të luftës edhe në Afrikë po të jetë e lere më në Kosovë, që mezi po e presim.
“Shqiptarët e serbët në luftën finale për Kosovën”
Qëlloi që Bekimin e takova në Tiranë, disa muaj pas kësaj bisede me Hitlerin, tek në pranverën e vitit 1998. Sapo kisha marrë nga shtypshkronja 5 kopjet e para të librit tim të dytë “Shqiptarët e serbët në luftën finale për Kosovën”, kur u pamë para hotelit “Tirana”. I dhurova një kopje libri. Qëlloi që kur shfletoi librin të lexonte fjalinë: “Shteti krijohet me djersë, lot e gjak”. Ngaqë ishte qull nga djersët, buzëqeshi duke thënë: ne do të derdhim djersë e serbët le të derdhin lot e gjak.
Më tha se po nisej ta kalonte kufirin dhe se pas dy-tre jave do të kthehej serish në Tiranë me ç’rast bisedonim më gjatë aty ku po rrinin intelektualët, “Te Fideli”. U përqafuam për lamtumirë, dhe pas 50 hapave një plakë që po rrinte pranë Muzeut Kombëtar më tha: shih se mos të vodhi gjë ai shoku qe e takove sepse ta futi dorën në xhep. Futa dorën në xhep dhe pashë një 10.000 lekëshe që ma kishte lënë Bekimi. Plaka u trondit kur mësoi se ai njeri më kishte lënë lekë në xhep pa e vërejtur unë fare. U ktheva që t’ia kthej lekët me të cilët ai në fakt kishte paguar 5-fishin e çmimit të librit, por Bekimi ishte zhdukur.
Bekim Berisha e Ismail Kadare në aeroportin e Tiranës
Më 30 Qershor 1998 unë po fluturoja për Budapest, kur befas në aeroportin e Tiranës, pashë një skenë që çdo shqiptar do të dëshironte ta shihte. Ulur pranë njëri tjetrit, po bisedonin shkrimtari më i madh shqiptar, Ismail Kadare dhe luftëtari më i madh shqiptar, Bekim Berisha. Nuk iu afrova, po i shihja nga distanca. Dëgjoja komentet e njerëzve përreth qe e njihnin Ismail Kadarenë po nuk dinin se kush na qenka ky farë kosovari me aq dinjitet e personalitet me të cilin po bisedon Ismaili.
Vrojtimin e kësaj skene ma ndërpreu Bekimi, i cili më vërejti dhe më ftoi të bashkëngjitëm në bisedë. Më tha duke qeshur: nuk po iku, kthehem prapë në Kosovë, veç po kujdesem që ju të dy të fluturoni sigurt. Po kemi problem për armë, po dal me siguru do armatim.
Ky edhe ishte takimi im i fundit me Bekimin. Më 12 Korrik 1998 unë u ktheva në Tiranë. Në aeroport, polici që më kontrolloi pasaportën më tha: është kthyer ai kosovari që po fliste me ty dhe Ismail Kadarenë kur po iknit jashtë shtetit. Dukej që ishte burrë me nam, më tha polici.
Me 10 gusht 1998 në Junik, ra heroi i kombit Bekim Berisha. Këtë e kuptova tek pas 40 ditësh. Humbja e Bekimit më bëri të mendoj se vetëm ndonjë mrekulli e Perëndisë mund t’i japë epilog pozitiv luftës për çlirimin e Kosovës. Kisha krijuar përshtypjen se luftëtarët si Bekim Berisha nuk mund të vriteshin kurrë.
