Kupa e Botës në futboll është ngjarja më e madhe sportive në kalendarin global edhe përpara Olimpiadës.
Më shumë se pesë miliardë njerëz pritet të sintonizohen për të parë spektakolarin sportiv në Katar, me më shumë se një milion të ardhur për të parë ndeshjet në fushë.
Por, për një vend pritës, a ia vlen financiarisht…?
Përgjigja e shkurtër është jo…
Shumica e vendeve që organizojnë Kupën e Botës shpenzojnë dhjetëra miliarda për përgatitjet, zhvillimin e infrastrukturës, ndërtimin e hoteleve e kështu me radhë.
Pjesa më e madhe e kësaj shpesh nuk rikuperohet, të paktën jo përsa i përket parave cash.
Kupa e Botës sigurisht që është një nxitës parash.
Të drejtat televizive për Kupën e Botës 2018 në Rusi iu shitën transmetuesve në mbarë botën për 4.6 miliardë dollarë.
Por kjo mbahet nga FIFA, organi drejtues botëror i futbollit.
Ashtu si edhe shitja e biletave, të cilat janë në pronësi të një kompanie filial 100 për qind në pronësi të FIFA-s.
Të drejtat e marketingut, të cilat sollën më shumë se 1 miliard dollarë në ciklin e 2018-ës, mbahen gjithashtu nga FIFA. Megjithatë, organi mbulon kostot kryesore të drejtimit të turneut – ai do t’i paguajë Katarit rreth 1.7 miliardë dollarë, megjithëse kjo përfshin një çmimi prej 440 milion dollarë për ekipet.
- Por Katari mendohet se ka shpenzuar më shumë se 200 miliardë dollarë për këtë Kupë Botërore dhe infrastrukturën përreth tij – hotele dhe objekte të kohës së lirë, duke riparuar të gjithë rrjetin e tij rrugor dhe duke ndërtuar një sistem hekurudhor.
Me më shumë se një milion vizitorë jashtë shtetit që priten gjatë turneut njëmujor, një vend pritës do të shohë një rritje të turizmit, duke rritur shitjet për hotelierët, restorantet dhe të ngjashme.
Por një rritje e tillë kërkon kapacitet shtesë për t’u ndërtuar, shpenzimet e të cilave zakonisht janë shumë më të mëdha se të ardhurat e gjeneruara afatshkurtër.
Dhe kush përfiton në afat të shkurtër?
Forumi Ekonomik Botëror raporton: “Çmimet e hoteleve rriten gjatë ngjarjeve të shitjes, por pagat e punonjësve të shërbimeve nuk rriten domosdoshmërisht me të njëjtën shumë, që do të thotë se kthimet në kapital janë më të mëdha se ato të punës“.
Për më tepër, turistët e Kupës së Botës që blejnë mallra, pije ose çdo gjë tjetër nga markat partnere të FIFA-s nuk kontribuojnë në të ardhurat tatimore të një vendi pritës, pasi kërkohen lehtësira të mëdha tatimore për FIFA-n dhe markat e saj sponsorizuese brenda një procesi tenderimi të Kupës së Botës.
Gjermania kërkoi 272 milionë dollarë ulje taksash në përpjekjen e saj për të pritur Kupën e Botës 2006.
Turistët jo të Kupës së Botës priren të qëndrojnë larg vendit pritës gjatë Kupës së Botës, të etur për të shmangur turmat, trafikun dhe çmimet e fryra.
Për Katar 2022, nëse nuk keni një biletë ndeshjeje, nuk mund të hyni në vend nga data 1 nëntor deri në fund të Kupës së Botës.
Të paktën në afat të shkurtër, nuk ka kuptim financiar të organizosh një Kupë Botërore të futbollit.
Por disa gjëra janë më të mëdha se paratë.
Pritja e Kupës së Botës është një ushtrim në projeksionin e fuqisë së butë.
Ai i jep botës një dritare në atë vend, duke treguar se si infrastruktura e re e bën atë një vend të mirë për të investuar ose për të bërë biznes.
Dhe në terma afatgjatë, paratë e shpenzuara për pritjen, nëse menaxhohen siç duhet, ndërtojnë kapacitetin për zgjerimin e ekonomisë së atij vendi.
Projektet e reja të rrugëve dhe transportit do të ofrojnë përfitime ekonomike për vite me radhë pasi të bie bilbili i fundit në Kupën e Botës.
Ngjarjet e mëdha sportive ndërkombëtare i ulin ndarjet shoqërore dhe i bashkojnë njerëzit përtej kufijve – Lojërat Olimpike Dimërore 2018 panë që Koreja e Veriut dhe ajo e Jugut hynë në stadium nën një flamur të përbashkët.
Këto ngjarje gjithashtu inkurajojnë fëmijët të merren me sport – gjë që ka përfitime ekonomike për sistemin e kujdesit shëndetësor të një vendi pritës më tej.
Për një vend pritës, një Kupë Botërore ka të bëjë me krenarinë, nderin dhe publicitetin, më shumë se sa për të fituar para.
Pritja e një Kupe Botërore është një komb që hap krahët dhe shtëpitë e tij dhe i thotë botës: ” Mirësevini je i mirëpritur këtu”.
